W województwie mazowieckim wspomniane instytucje kultury pozostawały zamknięte od 15 marca 2021 roku. Część z nich prowadziła działania w sferze wirtualnej, organizując różne debaty, spotkania z artystami oraz udostępniając wystawy w wersji on-line. Zdecydowanie zmniejszało to poczucie naszej pustki w sferze kultury i sztuki, jednak nie było w stanie w pełni zrekompensować bezpośredniego kontaktu z artystą i z jego dziełem, dlatego też wielu z nas z ogromną radością przyjęło wiadomość, że od 4 maja znowu będzie można osobiście wybrać się do galerii sztuki czy muzeum. Sprawdźmy zatem, co ciekawego można teraz zobaczyć w Warszawie?
Muzeum Zamku Królewskiego – w ramach obchodów 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja – przygotowało wystawę „Polskie elity a upadek Rzeczypospolitej. 230 rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja”. Celem wystawy jest przybliżenie sytuacji społecznej i politycznej Rzeczypospolitej w okresie pomiędzy uchwaleniem ustawy zasadniczej a III rozbiorem. W salach zamkowych zaprezentowanych zostanie ponad 180 eksponatów, wśród których znajdą się, między innymi, obrazy Giovanniego Battisty Lampi czy Marcella Bacciarelliego, portrety twórców Ustawy rządowej i członków Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji, ikonografia izb sejmowych, rękopisy i starodruki dotyczące polskiego parlamentaryzmu, pamiątki związane z Sejmem Wielkim. Wystawę będzie można oglądać do 8 sierpnia 2021 roku.
Także Łazienki Królewskie postanowiły uczcić 230. rocznicę uchwalenia słynnego aktu poprzez zorganizowanie wystawy „Konstytucja 3 Maja” w Pałacu na Wyspie. To wyjątkowa okazja, by zobaczyć kopię ustawy zasadniczej z 1791 roku, wypożyczoną z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie. Kopię konstytucji będzie można oglądać codziennie od 4 do 13 maja z wyjątkiem 10 maja, gdy Muzeum będzie zamknięte. Uchwalona 3 maja 1791 roku ustawa, regulująca ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów, była pierwszą spisaną konstytucją w Europie i drugą na świecie, po amerykańskiej z 1787 roku.
Natomiast w Białym Domu Łazienek Królewskich również od 4 maja oglądać można wystawę „Piękne przedmioty. Nabytki 2020”. Wśród eksponatów znajdują się, między innymi, portrety Izabeli z Czartoryskich Lubomirskiej i Magdaleny Agnieszki Sapieżyny oraz piękny, graficzny portret króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Miłośników sztuki zdobniczej z pewnością zachwyci pojemnik na masło w kształcie kaczki, wykonany z miśnieńskiej porcelany, srebrny koszyczek na owoce, imitujący plecionkę z wikliny czy drewniana kasetka z pojemnikami na perfumy. Zakupione na polskich i zagranicznych aukcjach eksponaty z kolekcji króla Stanisława Augusta Poniatowskiego będzie można podziwiać do 31 sierpnia.
Ponadto w Łazienkach Królewskich można zobaczyć dwie bardzo ciekawe i jakże różne tematycznie wystawy plenerowe. „Bioniczną rewolucję” możemy oglądać do 31 maja. Wystawa udowadnia nam, że komórki ludzkiej trzustki, oglądane pod mikroskopem, mogą być prawdziwym dziełem sztuki. Zdjęcia prezentowane w ramach tej wystawy będą przedmiotem aukcji charytatywnej, która odbędzie się 27 maja. Dochód z aukcji przeznaczony zostanie na budowę Europejskiego Centrum Biotechnologii Medycznej.
Również do 31 maja potrwa wystawa fotografii pod tytułem „Stosunki polsko-estońskie 1918-11939 w świetle estońskich archiwaliów”. Fotografie i dokumenty została zebrane w 2018 roku z okazji setnej rocznicy odzyskania niepodległości zarówno przez Polskę, jak i przez Estonię.
Od 4 maja do 20 czerwca Miejsce Projektów Zachęty przy ulicy Gałczyńskiego 3 zaprasza na wystawę „Rożnowskie. Azyl w Tabaszowej” autorstwa Bartosza. Wystawa stanowi dokumentację roku pracy twórcy w czasie pandemii. To historia budowy domu i radykalnej zmiany strategii artystycznej i projektowej, która teraz bazuje na bliskości i harmonii ze światem natury i czerpie inspiracje z tradycji rzemiosła i rękodzieła. Na wystawie zobaczymy, między innymi, rzeźby o surowym charakterze, przypominające rytualne maski i totemy oraz masywne stołki ciosane z drewnianych pieńków i przypominające wytwory ludowego rzemiosła.
Z kolei w budynku głównym Narodowej Galerii Sztuki „Zachęta” do 8 sierpnia przedłużona została wystawa „Rhizopolis” autorstwa Joanny Rajkowskiej. Tytułowe „Rhizopolis” to miasto korzeni, zbudowane pod powierzchnią lasu przez uciekinierów z Ziemi po wielkiej katastrofie kończącej trwającą obecnie epokę antropocenu. To przerażająca wizja przyszłości, czekającej człowieka, któremu wydaje się, że może w pełni zawładnąć naturą, a tymczasem okazuje się, że w tej właśnie naturze musi szukać schronienia i dostosować się do jej praw. Na wystawie panuje niesamowity klimat współtworzony przez grę świateł w półmroku, zapach żywicy oraz muzykę, wzbudzającą niepokój. Artystka i organizatorzy wystawy podkreślają, że ani jedno drzewo nie zostało ścięte w celu stworzenia tej instalacji, a wszystkie pnie, gałęzie oraz ściółka zostały pozyskane z miejsc wyrębu lasów. To właśnie przybierający na sile dramat wycinki drzew w naszym kraju, a w szczególności nagłośniona i wysoce kontrowersyjna wycinka w Puszczy Białowiejskie stały się dla Rajkowskiej inspiracją dla pracy nad tym projektem.
W Muzeum Sztuki Nowoczesnej nad Wisłą jeszcze tylko do 9 maja będzie można oglądać wystawę „Henryk Streng/Marek Wlodarski i modernizm żydowsko-polski”. Tytułowym artystą jest Henryk Streng, ale na wystawie eksponowane są również prace innych twórców przedwojennego lwowskiego modernizmu. Urodzony w wielokulturowym Lwowie Polak żydowskiego pochodzenia – Henryk Streng – umiera w socjalistycznej Warszawie jako Marek Włodarski. Jego twórczość to studium poszukiwania własnej tożsamości przez człowieka urodzonego w wielokulturowej metropolii, jaką był przedwojenny Lwów, dotkniętego bolesnymi doświadczeniami nazistowskich prześladowań, tragedii wojny oraz pobytu w obozie koncentracyjnym Stutthof. Prace Strenga z okresu przedwojennego pozostają w nurcie surrealizmu, natomiast obrazy artysty z okresu powojennego to wybitne dzieła polskiej sztuki nowoczesnej. Włodarski eksperymentował również ze sztuką społecznie zaangażowaną doby socrealizmu, zawsze jednak poszukiwał własnej drogi, nie ulegając łatwo niczyim wpływom i dlatego właśnie dzisiaj jego dzieła są wysoce cenione przez wytrawnych kolekcjonerów sztuki.
Natomiast wszyscy, którzy po prostu sztuką się interesują i lubią ją podziwiać, powinni docenić fakt, że już od dzisiaj ponowienie mogą mieć z nią bezpośredni kontakt, taki, do którego byli przyzwyczajeni z czasów sprzed pandemii, kontakt, którego z pewnością im brakowało przez ostatnie tygodnie.
Fot. wikipedia
