Serwis korzysta z plików cookies. Korzystanie z witryny oznacza zgodę, że będą one umieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Mogą Państwo zmienić ustawienia dotyczące plików cookies w swojej przeglądarce.

Dowiedz się więcej o ciasteczkach cookie klikając tutaj

Kryzys na Stokłosach – oby... jak najdłużej

08-12-2021 20:56 | Autor: Jakub Tercz
Teatr Kryzys tworzą uzdolnione artystycznie osoby z doświadczeniem kryzysu psychicznego. Chociaż w Warszawie, Polsce i na świecie było i jest wiele takich grup, każda z nich jest wyjątkowa i ma swoją specyfikę. Dlaczego warto wiedzieć więcej o Kryzysie?

Teatr Kryzys prowadzą Katarzyna Parzuchowska, arteterapeutka i ekspertka przez doświadczenie, na co dzień trenerka i specjalistka ds. komunikacji społecznej w Środowiskowym Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży Warszawa-Wola, oraz Jakub Tercz, filozof, specjalistka ds. partnerstw lokalnych w Mokotowskim Centrum Zdrowia Psychicznego, prezesująca zarządowi Fundacji Otwarte Seminaria Filozoficzno-Psychiatryczne, której Teatr Kryzys stanowi część. Oboje wykorzystują wieloletnie doświadczenie wyniesione z pracy w psychiatrii środowiskowej, której podstawę stanowi odniesienie nie tylko do medycznych form bezpośredniego wsparcia (psychoterapeutycznych, psychiatrycznych, psychologicznych), ale też kształtowanie otoczenia sąsiedzkiego, wpływanie na postawy społeczne, zwraca się tu uwagę na relacje z bliskimi i rodziną, satysfakcję z codzienności, kwestie edukacyjno-zawodowe, czy w końcu zaangażowanie w kulturę zarówno w roli odbiorcy, jak i twórcy.

Dla założycieli grupy od początku kluczowe było umocowanie w jednostce pozamedycznej, niezależnej od instytucji należących do szeroko rozumianego systemu ochrony zdrowia psychicznego. Wszak miejscem dla pracy artystycznej powinno być otoczenie kulturalne, a nie (pro)zdrowotne. Koniec końców, nikt nie lubi chodzić do lekarza, nie ważne jakiego, a do miejsc spotkań sąsiedzkich czy domów kultury raczej nie żywi się wyróżnionej awersji. Dlatego Teatr Kryzys u swoich początków, jeszcze w 2018 roku, próbował swoich sił w jednostkach na warszawskiej Pradze i na Woli, by w połowie 2019 roku osiąść już na stałe na Ursynowie: od tego czasu siedzibą Teatru Kryzys jest Dom Kultury Stokłosy, działający przy SBM Stokłosy.

Działalność grupy polega na cyklach profilowanych warsztatów, podczas których uczestnicy i uczestniczki wykonują ćwiczenia charakterystycznego dla standardowego warsztatu aktorskiego. Ich celem jest więc z jednej strony pogłębienie relacji i wyczucia scenicznych partnerek i parterów, umiejętność współpracy, spontanicznego współdziałania, koniecznych do tworzenia żywych inscenizacji. Z drugiej strony warsztaty Kryzysu mierzą we wzmocnienie umiejętności wyrażania siebie za pomocą słowa i gestu, zatem w zwiększenie świadomości indywidualnej, kontroli nad tym, co i jak się mówi oraz robi. Będą więc zarazem obszarem typowo teatralnym i artystycznym, są to także obszary, w które kryzys psychiczny (nie ważne, w jaki sposób diagnozowany w kategoriach medycznych) zazwyczaj uderza, utrudniając zarówno kooperację oraz indywidualną ekspresję.

Odkąd Kryzys osiadł na Stokłosach, przygotował premierę spektaklu „Smuga cienia” na podstawie powieści Josepha Conrada oraz słuchowisko „Przemiana salon” na motywach opowiadania Franza Kafki – słuchowisko to miało początkowo być spektaklem, ale z powodu niefortunnego rozwoju pandemii podjęto decyzję o zawieszeniu prób i pracy zdalnej. Aktualnie grupa pracuje nad dramatem Sławomira Mrożka „Na pełnym morzu”. Dobór inspiracji nie jest przypadkowy. Bazowanie na tak znakomitych tekstach stanowi pretekst do metaforyzacji indywidualnej sytuacji poszczególnych członków i członkiń Kryzysu. Same teksty literackie czy dramatyczne są jedynie lustrem, w którym aktorzy mogą się przejrzeć, zaś wypracowane finalnie postaci, przepuszczone przez filtr indywidualnych cech i pomysłów konkretnych osób, mogą stać się jedynie echem tych kreślonych przez Kafkę czy Conrada. Teatr Kryzys w swoich przedstawieniach nie tematyzuje wprost kryzysu psychicznego i pozostawia interpretacje widzom, tak żeby każdy znalazł dla siebie ważne motywy czy konteksty. W spotkaniu z mieszkańcami liczy się raczej poruszenie odbiorców.

Dzięki otwieranej przez Dom Kultury Stokłosy możliwości regularnej pracy warsztatowej oraz publicznej prezentacji jej efektów dzieje się rzecz rzadka, choć tak ważna, mianowicie, dochodzi do reintegracji kulturowej osób z doświadczeniem kryzysu psychicznego, włączenia ich do lokalnej społeczności, pokazania się od innej strony, nie jako biernych odbiorców kultury, ale jako ich pełnoprawnych twórców.

Wróć