Pielgrzymka czy misja dyplomatyczna?
Właśnie to pytanie zadawało sobie historycy, gdy postawiono kamień pamiątkowy umieszczony na skrzyżowaniu al. KEN i ul. Jeżewskiego. Na tablicy przypomniano, że Ciołek odbył pielgrzymkę do Santiago de Compostela w Hiszpanii.
Jednak po dokładniejszych badaniach okazało się, że choć Ciołek rzeczywiście podróżował do Hiszpanii, to nie istnieją żadne dokumenty potwierdzające pielgrzymkę do grobu św. Jakuba. Zamiast tego, celem jego wyjazdu była dyplomatyczna misja na dwór króla Aragonii w Barcelonie. Stamtąd, w towarzystwie innych rycerzy, Ciołek udał się na południe Hiszpanii, a potem być może również do Maroka, gdzie miał spotkać się z sułtanem.
Pomimo tego, że brak jest dowodów na pielgrzymkę, podróż Ciołka nie była mniej istotna. Badacze podkreślają, że misja dyplomatyczna, której celem była integracja kulturowa, miała kluczowe znaczenie w ówczesnym świecie. Organizacja tak dużej ekspedycji wymagała olbrzymich funduszy, które musiał wykładać nierzadko sam rycerz, licząc na nagrodę w postaci nadania ziemskiego w przyszłości.
Bitwa pod Grunwaldem i inne osiągnięcia
Andrzej Ciołek wsławił się także swoją rolą w jednej z najważniejszych bitew średniowiecznej Polski – bitwie pod Grunwaldem, która miała miejsce w 1410 roku. Zgodnie z relacją Jana Długosza, Ciołek dowodził tzw. trzecią chorągwią przyboczną. Ciołek stał na czele rycerzy takich jak Mszczuj ze Skrzynna czy Aleksander Gorajski, którzy walczyli u boku króla Władysława Jagiełły.
Tak opisał chorągiew Jan Długosz: „Trzecia chorągiew, przyboczna, miała jako znak wywijającego mieczem męża w zbroi, siedzącego na białym koniu na czerwonym polu. Dowodził nią Andrzej Ciołek z Żelechowa z rodu Ciołków i Jan ze Sprowy z rodu Odrowążów. Na jej czele znajdowali się następujący rycerze: Mszczuj ze Skrzynna z rodu Łabędziów, Aleksander Gorajski z rodu Korczaków, Mikołaj Powała z Taczowa z domu Powałów, Sasin z Wychucza także z domu Powałów.”
Po zakończeniu kariery wojskowej, Ciołek zyskał na znaczeniu politycznym. W 1412 roku król Jagiełło mianował go starostą halickim, a z biegiem lat pełnił inne ważne funkcje – w 1424 roku został podkomorzym sandomierskim, a rok później starostą tego miasta. Zasłużył się także w dowodzeniu wojskami, co zaowocowało dalszymi nominacjami.
W 1424 roku Andrzej Ciołek objął stanowisko podkomorzego sandomierskiego, a już rok później został starostą tego miasta. W 1430 roku otrzymał tytuł starosty generalnego wielkopolskiego oraz dowódcy wojskowego.
Za swoje wojskowe zasługi w 1447 roku został uhonorowany przez króla Kazimierza Jagiellończyka, który potwierdził przywileje targowe dla Żelechowa. Rok później zasłużony rycerz zmarł. Andrzej Ciołek był ojcem czterech dzieci: Mikołaja, Stanisława, Andrzeja i Konstancji.
Kabaty – kiedy Andrzej otrzymał je we władanie?
Warto dodać, że Ciołek był właścicielem Kabat, które stały się jednym z jego głównych majątków. Jednak istnieje pewna nieścisłość w kwestii Kabat. Andrzej Ciołek, choć uznawany za właściciela tych ziem, nie nosił jeszcze tego tytułu w czasie swojej pielgrzymki do Hiszpanii. W 1404 roku, kiedy odbył swoją podróż, majątek ten był jeszcze własnością jego ojca, Andrzeja Ciołka, a sam bohater przedstawiał się wówczas jako „Andrzej z Ostrołęki”, gdyż dopiero później przejął majątek w Kabatach.
Fot. wikipedia
