Serwis korzysta z plików cookies. Korzystanie z witryny oznacza zgodę, że będą one umieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Mogą Państwo zmienić ustawienia dotyczące plików cookies w swojej przeglądarce.

Dowiedz się więcej o ciasteczkach cookie klikając tutaj

To nie ja! Kościuszko!

25-03-2020 21:29 | Autor: Wojciech Dąbrowski
24 marca: 226 lat temu (1794) na Rynku krakowskim złożył przysięgę Tadeusz Kościuszko. Jego słowa są wciąż aktualne. Oto fragment komedii Powrót europosła (uwspółcześnionej wersji Powrotu posła Niemcewicza), gdzie m.in. zacytowałem Kościuszkę.

(…)

URSYNOWICZ

Problem, moi kochani, jest w tym, że w Kościele

Walka o świecką władzę zawsze będzie celem.

Przez to Kościół był zawsze władzy sojusznikiem,

Otacza się cynikiem, ślepym fanatykiem,

Szuka wpływów, utrwala, wciąż sięga po nowe.

Stąd była inkwizycja, wyprawy krzyżowe,

Mordował innowierców. Spójrzmy prawdzie w oczy.

To, że z władzą się brata, dziś mnie nie zaskoczy.

Kiedyś popierał cara, zaborców, Führera,

Błogosławił nazistów. To samo jest teraz.

 

PISLAMSKA

Lecz zawsze w trudnych czasach był naszą ostoją,

Tylko ci go zwalczają, którzy się go boją.

 

URSYNOWICZ

Państwo musi być świeckie i świecka jest szkoła,

Ich prawa są nadrzędne wobec praw kościoła,

Przeto żadna religia nie może im przeczyć.

Nie przyszło wam to na myśl, że coś jest na rzeczy?

Ostatnio atmosfera jest co najmniej duszna,

A to właśnie religia musi być posłuszna

Prawom ustanowionym przez naród. A u nas?

Rosną wpływy i rośnie kościelna fortuna.

Lecz to wieszczy upadek, nie trzeba być wróżką.

Wołam głośno: Stop!

 

PISLAMSKA

Bluźnisz!

 

URSYNOWICZ

To nie ja! Kościuszko!

On to wszystko napisał w swoim Memoriale.

Ponad 200 lat temu. Mam cytować dalej?

Kościół wykorzystuje, bez większego trudu,

Ciemnotę, ignorancję i przesądy ludu.

Posługiwać się będzie, rzecz to niewątpliwa,

Religią jako maską, która ma przykrywać

Hipokryzję, obłudę i niecne uczynki.

Wierni mogą najwyżej odmawiać godzinki.

Przeto Kościół od państwa oddzielić należy,

Nie wolno mu powierzać kształcenia młodzieży.

Naród musi pozostać panem swego losu,

Dlatego trzeba naród dopuścić do głosu.

Zawarł te słowa w liście do Czartoryskiego.

 

PISLAMSKA

To czyste świętokradztwo!

 

URSYNOWICZ

Tak sądzisz? Dlaczego?

Kościołem wciąż kierują pobudki dość niskie,

Uczynił z wiary towar, sprzedając go z zyskiem,

I to takim, że życie duchownych to frajda.

To też nie moje słowa, lecz Oskara Wilde’a.

 

PISLAMSKA (do Pislamskiego)

Powiedz mu coś do słuchu! Niech się opamięta.

 

PISLAMSKI

Ale Kościół od wieków to dla nas rzecz święta!

 

URSYNOWICZ

Podobne spostrzeżenia słychać w wielu głosach.

Mogę wam jeszcze słowa przytoczyć Witosa.

Ostrzegał lud przed klerem, a ludzie słuchali.

Baczcie, by waszej wiary nie wyzyskiwali

Ci, co Ojczyznę z Bogiem wciąż mają na ustach,

A w duszy fałsz z obłudą. Ich wiara jest pusta.

Gotowi nadużywać kościelnej ambony

Dla swych prywatnych celów. On też był szalony?

 

PISLAMSKI

Nasz naród bez Kościoła straciłby tożsamość.

Polska jest katolicka.

 

URSYNOWICZ

A wy wciąż to samo!

Pobożność bardzo ważna, lecz zdaniem Tischnera,

Rozumu nie zastąpi. I ja go popieram.

Ludzie ograniczeni, przy tym fanatycy.

Są zakałą ludzkości, zwłaszcza politycy.

Biada państwu, gdzie tacy ludzie mają władzę.

Są nietolerancyjni i nic nie poradzę.

Ich zdaniem wszyscy kłamią, tylko oni mogą

Znać prawdę i mieć rację. Tym razem to Gogol.

(…)

 

© MKWD (Muzyczny Kabaret Wojtka Dąbrowskiego)

całość na stronie: www.spotkaniazpiosenka.org

Wróć