Pierwszym dyrektorem szkoły był Jerzy Beniamin Flatt, jeden z najlepszych w tamtych czasach znawców stosunków gospodarczych w Królestwie Polskim. Nauka w nowej uczelni rozpoczęła się w 1819 roku. „Uzupełnieniem” (od 1824 r.) uczelni był Rządowy Instytut Weterynarii, utworzony nieco wcześniej w pobliskim Burakowie. W 1824 r. w ramach Instytutu utworzono Szkołę Wiejską, gdzie nauka trwała 6-8 lat. Instytut przygotowany był do kształcenia około 30 uczniów, ale było ich znacznie mniej, w roku szkolnym 1826/27 zaledwie dziewięciu.
Instytut Agronomiczny zamknięto w wyniku rosyjskich represji po powstaniu listopadowym, ale został reaktywowany już w 1836 roku. W 1840 przekształcony został w Instytut Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa z oddziałami rolnym i leśnym. Nauka trwała 2 lata. Po reorganizacji szkoły w 1857 r. zlikwidowano oddział leśny, a studia wydłużono do trzech lat. W 1861 r. uczelnię zamknięto, a zbiory przeniesiono do Puław, do uruchomionego tam wówczas Instytutu Politechnicznego i Rolniczo-Leśnego. W zabudowaniach Instytutu na Marymoncie umieszczono koszary. Po II wojnie światowej, główny budynek został rozebrano (1954). Obecnie na jednym z pawilonów widnieje tablica pamiątkowa poświęcona jego działalności.
Instytut Politechniczny i Rolniczo-Leśny w Puławach powstał na bazie warszawskiego Instytutu Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa, ale także warszawskiego Gimnazjum Realnego, od którego przejął wszystkie zbiory, urządzenia i wyposażenie, a także warsztaty i w dużej mierze kadrę pedagogiczną oraz część uczniów. Uruchomiony został 1 października 1862 r., a jego siedzibą był dawny pałac Czartoryskich w Puławach. Szkoła otrzymała pomieszczenia po przeniesionym do Warszawy Instytucie Aleksandryjskim (Rządowym Instytucie Wychowania Panien). Ten ostatni ulokowano przy ul. Wiejskiej, a jego główny budynek wchodzi obecnie w skład kompleksu polskiego parlamentu. Puławski (wówczas: nowoaleksandryjski) Instytut Politechniczny i Rolniczo-Leśny już w 1863 r. bezterminowo zawiesił zajęcia, gdyż większość studentów przystąpiła do powstania. W grupie studentów-powstańców był m. in. Adam Chmielowski – późniejszy święty Brat Albert. Do puławskiego instytutu wszedł on z grupą uczniów warszawskiego Gimnazjum Realnego.
Częścią tradycji Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego jest szkolnictwo weterynaryjne. Początkiem są dzieje – istniejącej od 1824 r. – Szkoły Weterynaryjnej, założonej z inicjatywy Stanisława Staszica na Burakowie, a więc w pobliżu i w związku z Instytutem Agronomicznym w Marymoncie. Do szkoły przyjmowano młodzież w wieku nie niższym niż 17 lat, mającą ukończoną szkołę wydziałową lub podwydziałową. Większość słuchaczy stanowili żołnierze. Nauka trwała rok lub dwa lata w zależności od przygotowania ucznia. Szkoła została zamknięta w 1831 r., ale później reaktywowana. Szkoła ta w 1861 r. uzyskała prawo nadawania stopnia „weterynarza”. W 1873 r. szkoła uległa urzędowej rusyfikacji, ale praktycznie nadal przeważał w niej żywioł polski. Istotne zmiany nastąpiły w 1890 r., kiedy szkoła uzyskała prawo habilitowania. Otrzymała wówczas (1901 r.) autonomię wewnętrzną, nowe budynki i laboratoria (przy ul. Grochowskiej 77 – wg pierwotnej numeracji; obecnie nr 272), a także tytuł Warszawskiego Instytutu Weterynaryjnego, jednego z czterech w Cesarstwie. Główny budynek wzniesiony został w latach 1899-1900 wg projektu Władimira N. Pokrowskiego. Przy okazji urządzania uczelni w nowym miejscu, usunięto polskich wykładowców oraz ograniczono dostęp polskiej młodzieży. Przed sierpniem 1915 r. Rosjanie ewakuowali personel i wyposażenie szkoły w głąb Cesarstwa.
Przed przeniesieniem na Grochowską Warszawska Szkoła Weterynarii do 1866 r. znajdowała się przy ul Solec nr hip. 2911/12, a w latach 1866-1901 w budynku przy ul. Smolnej-Dolnej 3 (nr hip. 1286B).
Duże zasługi dla polskiej nauki ma założone W Warszawie 19 czerwca 1875 r. Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. Dzięki zapisom i darowiznom Muzeum w marcu 1881 r. kupiło pobernardyńskie zabudowania przy Krakowskim Przedmieściu 66 (obecnie – Centralna Biblioteka Rolnicza), a później weszło w posiadanie sąsiedniej kamienicy, podarowanej przez Stanisława Natansona. W ten sposób przy Krakowskim Przedmieściu – niejako w konkurencji dla położonego nieco dalej Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego – powstał nadzwyczaj ważny punkt na edukacyjnej i naukowej mapie Warszawy. Bardzo szybko Muzeum uruchomiło polskie placówki naukowe. W 1876 r. powstała Pracownia Chemiczna, a następnie m. in.: Pracownia Fizyczna, Pracownia Geologiczna, Pracownia Gleboznawcza, Pracownia Antropologiczna, Stacja Oceny Nasion, Stacja Meteorologiczna, Stacja Oceny Maszyn Rolniczych oraz Obserwatorium Magnetyczne w Świdrze. Muzeum było właścicielem gospodarstwa doświadczalnego na Ursynowie (podarowanego przez Ludwika Krasińskiego) oraz od 1900 r. stacji doświadczalnej w Kazimierzu nad Wisłą.
Ważnym zakresem działalności Muzeum było organizowanie różnego rodzaju (i poziomu) kursów zawodowych, rolniczych, przemysłowych i rzemieślniczych prowadzonych w języku polskim, odczytów naukowych i popularnonaukowych w ramach oddziału krzewienia wiedzy.
W atmosferze wywołanej rewolucją 1905 r. władze rosyjskie wyraziły zgodę na zalegalizowanie Towarzystwa Kursów Naukowych, powstałego na bazie tajnego Uniwersytetu Latającego. Aktywność Towarzystwa była wręcz niespożyta. W 1906 r. uruchomiono wydziały: Humanistyczny, Przyrodniczy, Techniczny, Rolny, w 1913 r. – Ogrodniczy, w 1915 r. – Fizyczno-Matematyczny, w 1916 r. – Leśny, w 1918 r. – Nauk Społecznych.
Nadzwyczaj ciekawy przykładem inicjatywy Towarzystwa Kursów Naukowych był uruchomiony w 1906 r. Wydział Rolny. Tu zgrupowało się 43 znanych specjalistów; wypracowano zwarty program wyższych, choć nieoficjalnych kursów. Przez Wydział Rolny do 1911 r. przewinęło się 260 studentów. Powodzenie tej akcji wzbudziło podejrzenie rosyjskich władz oświatowych, że mają do czynienia z de facto polską uczelnią rolniczą, a to groziło nawet zlikwidowaniem całego TKN. Wobec tego Wydział Rolny TKN zlikwidowano, ale w to miejsce utworzono przy Muzeum Przemysłu i Rolnictwa w Warszawie, podlegającym liberalniej nastawionemu Ministerstwu Przemysłu i Handlu, pozornie średnie kursy przemysłowo-rolne. W latach 1911-1916 kursami kierował dotychczasowy dyrektor Akademii Rolniczej w Dublanach – Józef Mikułowski-Pomorski. Kursy stały w istocie na jeszcze wyższym poziomie niż Wydział Rolny TKN. Muzeum nabyło dla uczelni budynek przy ul. Miodowej 23 oraz majątek Chylice.
Po wkroczeniu Niemców do Warszawy 5 sierpnia 1915 r. pojawiła się sytuacja umożliwiająca legalne powstawanie polskich wyższych uczelni. Wśród nich były m. in. kursy przemysłowo-rolne (przy Muzeum Przemysłu i Rolnictwa), które w 1916 r. przekształcono w oficjalną polską Wyższą Szkołę Rolniczą (WSR), którą kierował Józef Mikułowski-Pomorski. W latach 1911-1918 studiowało tu 1500 osób, w tym 10% kobiet. We wrześniu 1918 r. Wyższą Szkołę Rolniczą przekształcono w istniejącą do dziś Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego.
W 1913 r.utworzono Wydział Ogrodniczy TKN.Wydział posiadał stację doświadczalną w Morach pod Warszawą oraz ogród dydaktyczny przy ul. Nowowiejskiej. W 1916 r. Wydział Ogrodniczy TKN przekształcony został w Wyższą Szkołę Ogrodniczą, włączoną w 1921 r. do SGGW. Ocenia się, że łącznie w latach 1916-1921 studiowało w tej uczelni około 2 tys. osób, w tym ok. 70% kobiet.
W 1916 r. Towarzystwo Kursów Naukowych zorganizowało Wydział Leśny. Instytucja ta w 1920 r. wcielona została do SGGW jako oddzielny wydział.
Warto zauważyć ofiarność ówczesnego społeczeństwa, które własnymi środkami starało się wspierać wysiłki państwa w zakresie oświaty i szkolnictwa. Wśród osób najbardziej zasłużonych dla szkolnictwa rolniczego należy wymienić przede wszystkim hrabiego Edwarda Raczyńskiego – późniejszego ministra, ambasadora i Prezydenta RP na uchodźctwie. W 1921 r., Raczyński podarował państwu swój pałac i majątek na Ursynowie, z przeznaczeniem na cele szkolnictwa. W 1956 r. pałac wraz z częścią Ursynowa został przekazany Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, która na Ursynowie ma obecnie swoją główną siedzibę, a w pałacu Raczyńskich – Rektorat.
