W wyznaczonym terminie zakończył się remont zabytkowej leśniczówki przy ul. Rydzowej. – Gruntownie odnowiliśmy leśniczówkę, choć nie było to proste, jak widać wiele elementów jest drewnianych, odwiedzałem często to miejsce i dzisiaj jest nie do poznania – mówił prezydent Rafał Trzaskowski, prezentując efekt prac budowlanych. – Tak jak zapowiadaliśmy, po 18 miesiącach remont został zakończony, ale w trakcie prac odkryliśmy stare polichromie, teraz pora na ich odtworzenie. To bardzo ważne, że będzie to część centrum edukacyjnego, które uczy dzieci na co dzień, jak funkcjonuje las – dodał prezydent.
W budynku zachowała się część oryginalnej konstrukcji, układ pomieszczeń oraz ich wyposażenie, takie jak: drzwi z kutymi zawiasami, klamkami i oryginalnymi mechanizmami, okna, piece grzewcze i piec kuchenny. Do dawnej świetności wróciła także drewniana podłoga, która nadaje wnętrzu wyjątkowości.
Prace objęły m. in. zabezpieczenie budynku, jego odgrzybienie oraz usunięcie zagrożeń biologicznych. Rozebrana została murowana dobudówka. Część belek drewnianych, z których zbudowane były ściany, wymagała wymiany na nowe. Wzmocniona została także konstrukcja dachu, na którym pojawiło się pokrycie z gontu modrzewiowego. Tego typu dach przykrywał budynek do 1967 r., kiedy to gont zastąpiony został eternitem. Na strychu ponownie ułożono polepę. W leśniczówce zainstalowane zostały także instalacje: sanitarna, elektryczna i teletechniczna.
Budynek odzyskał swój blask także na zewnątrz. Na odnowioną elewację wróciły detale architektoniczne, takie jak ozdobne narożniki drewniane opaski okienne oraz ościeżnice i drzwi zewnętrzne z rozbudowanym fryzem. Stolarce przywrócono pierwotną kolorystykę. Teren otaczający leśniczówkę został na nowo ogrodzony i wzbogacony o dodatkową zieleń.
Polichromie na ścianach i sufitach
W trakcie prac remontowych we wnętrzach leśniczówki natrafiono na oryginalne wymalowania ścian i sufitów. Na elementach drewnianej konstrukcji budynku tj. ścianach, belkach oraz na tynku kładzionym na trzcinie odkryto geometryczną dekorację malarską, w postaci kolorowych pasów i linii różnej grubości z dominacją czerwieni i błękitów. W jednym z pomieszczeń na suficie znajduje się dekoracja malarska w formie rozety, składającej się z kolorowych okręgów różnej grubości. Z uwagi na konieczność wymiany drewnianej konstrukcji budynku nie było możliwości zachowania całej dekoracji malarskiej. Natomiast fragmenty, które udało się uratować, zostaną odrestaurowane i wyeksponowane w formie tzw. świadków, czyli zabezpieczone będą fragmenty oryginałów. Reszta polichromii zostanie wiernie odtworzona. Nad przebiegiem tych prac, tak jak dotychczas nad remontem leśniczówki, czuwać będzie Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków. Nie będzie to zresztą jedyny przykład zachowania oryginalnych elementów. Po konserwacji do leśniczówki wrócą również zabytkowe meble.
Kiedy otwarcie?
Nową leśniczówkę wraz z odrestaurowanymi polichromiami i wyposażeniem będzie można odwiedzić już jesienią. Wtedy w budynku swoje działania rozpocznie Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej Lasów Miejskich – Warszawa.
Koszt inwestycji, którą zrealizował Stołeczny Zarząd Rozbudowy Miasta to 2,2 mln zł. Wykonawcą prac jest firma Good Wood Szymon Jaraczewski.
Historia budynku
Leśniczówka powstała w II połowie XIX wieku. Budynek stanowi przykład dobrze zachowanej i nieprzekształconej architektury drewnianej związanej z gospodarką leśną. Obiekt przez blisko 130 lat był zamieszkany przez leśniczych, którzy opiekowali się drzewostanem Lasu Kabackiego.
Budynek wzniesiono w konstrukcji zrębowej i przykryto dachem naczółkowym – odmianą dachu dwuspadowego ze ściętymi narożami. Ściany zewnętrze obłożone były poziomymi deskami, które w sposób dekoracyjny ułożono na narożnikach budynku. Ściany wewnętrzne – część konstrukcji drewnianej, z murowanymi ścianami ogniowymi – zostały otynkowane. Powierzchnia użytkowa parteru to ok. 130 mkw., dostępna powierzchnia poddasza to kolejne 75 mkw.
Krótka historia leśniczówki...
Najprawdopodobniej leśniczówka została zbudowana dla Wiktora Stephana w 1890 lub 1891 roku. W 1929 roku zapewne został wykonany remont, dokładnie zapis brzmiał „remont gajówki pod Powsinem”.
W burzliwym czasie wojny najpewniej mieszkał tutaj leśniczy, miała ona również niewielkie epizody w Powstaniu Warszawskim. Po zakończeniu wojny leśniczym został Darkowski, który mieszkał w leśniczówce, bowiem nie uległa większym zniszczeniom na skutek prowadzonych działań wojennych. Pod koniec lat 60. zaraz po śmierci Darkowskiego, leśniczym został Henryk Skwira, który zakończył pracę w latach 80 i przeniósł się do nowego budynku, wzniesionego na sąsiedniej działce.
W 1987 roku, czyli prawie 100 lat od wybudowania, została ona wpisana do rejestru zabytków. W czasach Skwiry właścicielem leśniczówki było Miejskie Przedsiębiorstwo Robót Ogrodniczych, od 2009 roku Lasy Miejskie - Warszawa. Po Skwirze pracował tutaj leśniczy Jacek Górski oraz kolejni leśniczowie, pracownicy Lasów Miejskich.
Leśniczówkę wykorzystano do filmów i seriali, np. „Klan” w latach 2002-2003. Leśniczówka po remoncie będzie wykorzystywana do celów edukacyjnych.
Bartosz Popczyński
