Serwis korzysta z plików cookies. Korzystanie z witryny oznacza zgodę, że będą one umieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Mogą Państwo zmienić ustawienia dotyczące plików cookies w swojej przeglądarce.

Dowiedz się więcej o ciasteczkach cookie klikając tutaj

Ikony motoryzacji w Fabryce Norblina

19-01-2022 21:17 | Autor: Katarzyna Nowińska
W listopadzie ubiegłego roku zakończyła się rewitalizacja Fabryki Norblina, czyli 2-hektarowego postindustrialnego terenu u zbiegu ulic Żelaznej, Łuckiej i Prostej oraz znajdujących się na tym terenie budynków po dawnych zakładach Norblin, Bracia Buch i T. Werner. Tym samym Warszawa wzbogaciła się o kolejną ciekawą przestrzeń publiczną.

Mocno zaniedbane poprzemysłowe obiekty zyskały nowe życie po przekształceniu w wielofunkcyjny kompleks handlowo-biurowy z największą w mieście strefą gastronomiczną, BioBazarem, kinem, galeriami sztuki, sklepami oraz Muzeum Fabryki Norblina.

Inwestorem była Grupa Capital Park, która już w 2008 roku nabyła ten teren wraz ze znajdującymi się na nim obiektami. Przywrócenie do życia pofabrycznego kompleksu okazało się procesem niezwykle wymagającym i skomplikowanym już na etapie samego projektu, w efekcie czego roboty budowlane na terenie dawnej fabryki Norblina ruszyły dopiero w listopadzie 2017 roku. Rewitalizacji poddanych zostało 9 zabytkowych budynków oraz blisko 50 maszyn, z czego 42 urządzenia wpisane są do rejestru zabytków, w tym ważąca 50 ton zabytkowa prasa hydrauliczna. Maszyny stanowią ciąg technologiczny dawnej Walcowni Metali Warszawa.

Aby zbudować parking podziemny, przez ponad 20 godzin przy użyciu specjalistycznego sprzętu rozsuwano ważące 900 ton ceglane mury laboratorium mechanicznego dawnej fabryki. Następnie po 11 miesiącach, gdy parking był już gotowy, mury na nowo zsuwano, tak aby znalazły się w swej pierwotnej lokalizacji. Od czasu przesuwania rogatek grochowskich w latach 1961 i 2001, była to pierwsza tego typu operacja w Warszawie. Dzięki takim właśnie wysiłkom doskonale udało się zachować zabytkową tkankę tego miejsca, a historia fabryki sięga przecież roku 1820, gdy Aleksander Jan Konstanty Norblin wraz z V. Zierem założył zakład brązowniczy „Norblin i Spółka”. Pierwotnie zakład był zlokalizowany przy ulicy Długiej, jednak w 1823 został przeniesiony na Krakowskie Przedmieście, a w 1834 na ulicę Chłodną. Zakład specjalizował się w produkcji świeczników, wazonów, ozdób stołowych i sprzętu do gotowania. Przy halach produkcyjnych funkcjonował sklep z wyrobami srebrnymi, platerowymi i brązowymi. W latach 90-tych XIX wieku wybudowana została walcownia metali kolorowych, w której produkowano blachę mosiężną i srebrną, drut mosiężny, miedziany i srebrny, rury miedziane i rury mosiężne ciągnione bez szwu. Przedsiębiorstwo zaliczane było do grupy sześciu największych w branży metalowej na terenie Królestwa Polskiego, a w 1895 roku Zakłady Norblinowskie zmonopolizowały wytwarzanie rur miedzianych na terenie Królestwa Polskiego. Na początku XX wieku wprowadzano liczne ulepszenia organizacyjno-techniczne oparte na wzorach zachodnich, między innymi, zainstalowano prasę hydrauliczną i piece Morgana do topienia miedzi. W trakcie II wojny światowej fabryka została mocno zniszczona, a po odbudowie ze zniszczeń wojennych przejęło ją PRL-owskie państwo i działała jako Walcownia Metali „Warszawa”. W latach 80-tych XX wieku na terenie zakładów mieściło się Muzeum Techniki, Teatr Scena Prezentacje oraz Muzeum Drukarstwa Warszawskiego. W latach 1982, 1984 i 2013 budynki zakładu zostały wpisane do rejestru zabytków.

W wyniku przeprowadzonej rewitalizacji w zabytkowych obiektach oraz na dwuhektarowej działce powstał kompleks biurowo-usługowy. 40 tysięcy mkw. zajmują powierzchnie biurowe klasy A przeznaczone na wynajem. W 5 zabytkowych halach, na powierzchni 3,2 tysięcy mkw. urządzono „Food Town” z 23 lokalami gastronomicznymi serwującymi dania kuchni całego świata, jak również dania wegetariańskie, z 4 barami tematycznymi oraz halą dedykowaną wydarzeniom rozrywkowym i kulturalnym, odbywającym się zarówno w weekendy, jak i w tygodniu. Ponadto na powierzchni 2 tysięcy mkw. w zachodniej części kompleksu od strony ulicy Łuckiej znajduje się największy w Warszawie Biobazar z certyfikowaną żywnością ekologiczną zarówno od producentów polskich, jak i zagranicznych. Na targu dostępnych jest ponad 10 000 produktów, w tym przede wszystkim świeże pieczywo, mięso, ryby i owoce morza, jaja, nabiał oraz warzywa i owoce z różnych zakątków świata. Liczne sklepy i butiki znajdują się na poziomie -1, 0 oraz +2. Na poziomie 0 w celu zachowania oryginalnego układu urbanistycznego zaprojektowano pasaże, uliczki i skwery z częściowym zadaszeniem nawiązującym do tradycji pasaży handlowych, takich jak na przykład pasaż Emmanuela w Mediolanie.

Na pierwszym piętrze wyremontowanej Fabryki Norblina znajduje się nietuzinkowe kino. KinoGram, bo tak brzmi nazwa kina, składa się z siedmiu sal kinowych, które łącznie oferują 525 miejsc. Sale kinowe wyróżniają się oryginalnym wystrojem, wygodnymi fotelami i najnowocześniejszym sprzętem. Wyposażone są w projektory laserowe Barco, które swoją światową premierę miały zaledwie jesienią zeszłego roku, zaawansowane technologicznie ekrany i nagłośnienie. W sali nr 7 zobaczyć można prawdziwą statuetkę Oscara zdobytą przez kompozytora Jana A.P. Kaczmarka za muzykę do filmu „Marzyciel”. KinoGram jest pierwszym kinem w Warszawie, w którym nie ma kas. Bilety na seanse można nabyć wyłącznie online, poprzez stronę internetową i aplikację Fabryki Norblina. Zupełnym novum jest też obsługa kelnerska podczas seansów filmowych. Widzowie zamówić mogą nie tylko wodę czy Coca-Colę, ale również drinki czy szampana.

Dobrym drinkiem czy winem można też delektować się przy akompaniamencie muzyki na żywo w trzypoziomowym klimatycznym Piano Barze na terenie kompleksu Fabryki Norblina. W centrum lokalu na parterze znajduje się fortepian a wokół niego stoliki. Menu Piano Baru oferuje dania z kuchni międzynarodowej. W sąsiedztwie lokalu znajdują się galerie sztuki.

Wielką atrakcją zrewitalizowanej Fabryki Norblina jest Muzeum, którego zwiedzanie przypomina udział w grze miejskiej i wymaga sporego zaangażowania odwiedzających, którzy sami odnajdują eksponaty i ich opisy. Muzeum przygotowało 4 tematyczne ścieżki zwiedzania. Tematem pierwszej trasy są „Budynki i architektura”. Zwiedzającym zaprezentowane zostaną obiekty wzniesione na terenie dawnej Fabryki Norblina począwszy od połowy XVIII wieku, a skończywszy na wieku XXI. W tym okresie wielokrotnie zmieniali się właściciele terenu przy ulicy Żelaznej, a budynki doświadczyły znacznych zniszczeń podczas dwóch wojen światowych. Kolejna ścieżka zwiedzania dedykowana jest osobom, które odegrały największą rolę w dziejach Fabryki Norblina. Wybierając ścieżkę zwiedzania „Wyroby” mamy sposobność dowiedzieć się jakie produkty wytwarzane były przez firmy Norblin i Ska, Bracia Buch oraz Norblin, Bracia Buch i T. Werner. Przeczytamy też o wykorzystywanych przez te firmy technikach - platerniczej, galwanicznej czy tak zwanej technice „nowego srebra”. Ostatnia z proponowanych tras zwiedzania koncentruje się na maszynach i urządzeniach wykorzystywanych przez poszczególne firmy, które działały na tym terenie. Przy zwiedzaniu Muzeum goście korzystać mogą albo z aplikacji mobilnej, albo specjalnie przygotowanego druku zawierającego wskazówki jak się przemieszczać po poszczególnych punktach każdej z tras.

Obecnie sporą ilość odwiedzających przyciąga do Fabryki Norblina otwarta na początku stycznia wystawa prezentującą 50 wyjątkowych samochodów. Na ekspozycji podziwiać można zarówno bardzo ekskluzywne modele, warte po kilka milionów i piekielnie szybkie, jak Ferrari f12 berlinetta, Maserati GranCabrio czy Lamborgini aventador, samochody kultowe, jak Porche 356C Cabriolet czy Hammer HMWV oraz auta, które kochamy, bo wzbudzają w nas nostalgie, tak jak Fiat 126p czy Volkswagen T1 Westfalia (tzw. „ogórek”). Wystawa zabiera nas w podróż po dziejach motoryzacji – od samochodów sprzed kilku dekad po najnowsze superauta. Przy poszczególnych modelach znajdziemy informację na temat historii ich powstania oraz szczegóły techniczne. Możemy też oglądać filmy prezentujące możliwości niektórych z wystawianych aut.

Wróć