– To są dla nas bardzo pracowite wakacje. Egzaminy i matury się opóźniły, więc dopiero kończymy rekrutacje. Niebawem zabrzmi pierwszy dzwonek, epidemia nie odpuszcza, a my nadal dokładnie nie wiemy, jak będą pracować szkoły. MEN nie pokusił się niestety o żadne badania i analizy, dlatego sami zebraliśmy opinie o przebiegu dotychczasowej nauki zdalnej. To pomoże nam w opracowaniu miejskich standardów nauczania i pozwoli dobrze przygotować m. in. do systemu mieszanego – mówi Renata Kaznowska, zastępca prezydenta m. st. Warszawy.
Ankietę „Organizacja procesu edukacji zdalnej w warszawskich szkołach oraz wnioski z pracy w czasie pandemii” wypełnili dyrektorzy i nauczyciele z 361 szkół, dla których organem prowadzącym jest miasto.
Co sądzą dyrektorzy?
Główne problemy nauki zdalnej, według dyrektorów, to chaos informacyjny ze strony MEN (m.in. brak konkretnych wytycznych, zbyt częste zmiany prawa), brak odpowiedniej infrastruktury informatycznej oraz sprzętu wyposażonego w nowoczesne oprogramowanie oraz problemy z dostępem części uczniów do komputerów, co utrudniło nawiązanie kontaktu z niektórymi dziećmi.
Jako główne zalety wskazali możliwość wykorzystania nowych technologii w organizacji pracy placówek i ich wykorzystanie np. do wspólnego tworzenia dokumentów w chmurze, organizacji zdalnych posiedzeń rad pedagogicznych czy spotkań komisji i zespołów.
Żeby nauka zdalna przebiegała sprawnie niezbędne ich zdaniem jest m.in. zapewnienie wszystkim nauczycielom, i uczniom narzędzi do nauki i pracy, prowadzenie lekcji na jednej, wybranej platformie oraz wdrożenie systematycznych lekcji on-line, opartych na jasnych regułach.
A co myślą nauczyciele?
Nauczyciele zwracali uwagę na utrudniony kontakt z uczniami (absencje, brak bezpośredniego kontaktu) problemy związane z realizowaniem stacjonarnej podstawy programowej, kontrolowaniem i motywowaniem uczniów, czy obiektywną i rzetelną oceną ich postępów w nauce (niesamodzielne wywiązywanie się z zadanych prac przez starszych uczniów, często praca z rodzicem, zamiast z uczniem, w przypadku mniejszych dzieci).
Zdalne prowadzenie lekcji pozwoliło nauczycielom nabyć nowe umiejętności oraz wykorzystać nowe, cyfrowe narzędzia w pracy dydaktycznej (poznanie nowych sposobów pracy z uczniem oraz ciekawych pomysłów na lekcje i zajęcia).
Indywidualny kontakt z uczniami pozwolił nauczycielom na indywidualizację procesu nauczania oraz dostosowanie wymagań do możliwości poszczególnych uczniów. I zmianę perspektywy w postrzeganiu niektórych dzieci, które w standardowej, stacjonarnej nauce nie były aktywne i miały tendencję do wycofywania się.
Główne wyzwania przy pracy zdalnej, według nauczycieli, to zapewnienie odpowiedniego sprzętu i infrastruktury dla uczniów (np. żeby minimalizować konieczność pracy na jednym komputerze z rodzeństwem lub rodzicami), kłopoty z mobilizacją, systematycznością i samodzielnością dzieci, brak odpowiednich kompetencji informatycznych wśród najmłodszych uczniów, pozbawienie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi np. z autyzmem, bezpośredniego kontaktu z drugim człowiekiem (co jest jednym z ważniejszych warunków terapii).
Co dalej?
Nauka zdalna upowszechniła nowoczesne metody i techniki kształcenia. Część z nich m.in. pracę na wspólnej platformie, konsultacje on-line, korzystanie z narzędzi do pracy grupowej, „wideolekcje” dla uczniów w nauczaniu indywidualnym (w przypadku choroby i dłuższej nieobecności uczniów), wykorzystanie komunikatorów do kontaktu w zespołach nauczycielskich i z uczniami, przesyłanie prac domowych i informacji zwrotnej o postępach w nauce on-line – można zdaniem dyrektorów i nauczycieli z powodzeniem wykorzystywać w dalszej pracy dydaktycznej.
W stolicy pandemia zintensyfikowała prace przy transformacji warszawskiej oświaty i wdrożeniu cyfrowej platformy Eduwarszawa.pl, która udostępnia bezpieczne i wygodne środowisko wszystkim stołecznym jednostkom oświatowym. To największy tego typu edukacyjny projekt w Polsce i w Europie.
W wiosennym pilotażu wzięło udział 1300 nauczycieli z 22 placówek z 5 dzielnic – Ursynowa, Wawra, Pragi-Południe, Targówka i Żoliborza. Założono też konta dla 13 tys. uczniów. W okresie wakacji założone zostało 30 tys. kont dla wszystkich warszawskich nauczycieli, którym udostępniono szeroki program szkoleniowy. Od początku roku szkolnego zsynchronizowane zostaną konta w Eduwarszawie.pl i dziennikach elektronicznych.
Od maja nauczyciele biorą udział w szkoleniach, również wakacyjnych organizowanych przez samorządową placówkę doskonalenia nauczycieli Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń (WCIES).
