Należy oczywiście pamiętać o zrywach niepodległościowych, m. in. podczas Insurekcji Kościuszkowskiej i Powstania Listopadowego, gdy Warszawa została wyzwolona zbrojnie z rąk zaborców. Jednak efekty były stosunkowo krótkotrwała, a cena krwi była bardzo wysoka.
Przygotowania do obrony Warszawy w dniach 13 - 17 sierpnia 1920 roku to przykład niewyobrażalnego obecnie heroizmu, poświęcenia, determinacji nie tylko wojska, ale również ludności cywilnej. Młodziutkie państwo polskie, osłabione po latach rozbiorowej niewoli i rabunkach okupantów musiało stawić opór śmiertelnemu zagrożeniu sowieckiemu. Niesłychana mobilizacja całego społeczeństwa była jednym z ważnych czynników sukcesu obrony, który okazał się największym polskim zwycięstwem militarnym XX wieku. Bitwa jest zaliczana do 18 najważniejszych batalii w dziejach świata.
Była momentem kulminacyjnym wojny polsko - sowieckiej. Jej skomplikowany i zmienny przebieg był konsekwencją sytuacji politycznej w Europie i dosyć powszechnym oczekiwaniem na upadek Polski. Jednak - nieważne dlaczego, gdyż liczą się efekty - czy to "cud nad Wisłą", czy strategia, pomysłowość i bardzo wiele korzystnych zbiegów okoliczności, w sytuacji blokad większości kanałów dostaw do Polski amunicji, broni i sprzętu ciężkiego, Warszawa została obroniona, a bolszewicy w krótkim czasie odrzuceni na setki kilometrów.
Wydarzenia te, fundamentalne w historii naszego kraju, powinny być znane i kultywowane, nie tylko dla uznania bohaterstwa naszych przodków, ale również pamiętania i czujności wobec różnych specyficznych zagrożeń, których obecności nie należy bagatelizować. Niestety, możliwości realizacji tegorocznych obchodów setnej rocznicy wydarzeń zostały w znacznym stopniu ograniczone przez sytuację epidemiczną kraju. Nie odbędzie się defilada wojskowa, nie będzie szeregu uroczystości z masowym udziałem społeczeństwa.
Obchody 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej i zarazem święta Wojska Polskiego w dniu 15 sierpnia zaczęły się od szeregu wystaw plenerowych, udostępnionych warszawiakom już w końcu lipca. Jedną z takich wystaw jest "Bitwa Warszawska gwarantem pokoju w Europie", przygotowana przez Muzeum Łazienki Królewskie we współpracy z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych. Wystawę oglądać można w Galerii Plenerowej przy Alejach Ujazdowskich. Ekspozycja ukazuje wydarzenia prowadzące do zwycięstwa Polaków. Pozwala również spojrzeć na jedno z najważniejszych starć zbrojnych świata w szerszym, międzynarodowym kontekście, m. in. dzięki zarysowaniu sytuacji na froncie wschodnim w latach 1919-1920 oraz prezentacji zmian na mapie politycznej Europy w wyniku działań I wojny światowej i ustaleń pokoju wersalskiego. Na prezentowanych planszach, bogato ilustrowanych zdjęciami, można prześledzić w skondensowanej formie genezę i przebieg Bitwy Warszawskiej "dzień po dniu" aż do odrzucenia wroga daleko na wschód.
Plenerowa wystawa „Do Broni! Rok 1920 na plakatach, afiszach i drukach ulotnych”, przygotowana przez Centralną Bibliotekę Wojskową, ma inny charakter. Prezentowane są tam grafiki i plakaty informacyjne, niezwykle wymowne i oddziałujące na wyobraźnię. Zarówno druki ulotne, jak i kolorowe plakaty z grafikami Władysława Skoczylasa, Kamila Mackiewicza i innych znanych artystów tego okresu, pozostawiają głębokie wrażenie powagi i grozy sytuacji. Pokazują, jak ważna, wobec niebezpieczeństwa zawisłego nad odrodzoną Polską, była jedność narodu, wzajemna pomoc i poświęcenie. Wystawa prezentowana jest na ogrodzeniu kościoła parafialnego przy ul. gen. Sylwestra Kaliskiego 49
Na najbliższe dni, przy współudziale władz m. st. Warszawy, zaplanowanych jest szereg wydarzeń rocznicowych, nawiązujących do realiów międzywojennych.
W czwartek 13 sierpnia o godz. 10.00 odbędzie się uroczystość nadania imienia ukraińskiego gen. Marka Bezruczki skwerowi położonemu przy ul. Ordona, na wysokości ulic Jana Kazimierza i Wschowskiej.
Bogata w wydarzenia będzie sobota 15 sierpnia:
– Dom Spotkań z Historią wspólnie z Towarzystwem Przyjaciół Warszawy organizuje o godzinie 11.00 „Spacer w 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej”. Trasa spaceru to: hotele Bristol i Europejski, pomnik Józefa Poniatowskiego, skwer Hoovera, pl. Piłsudskiego, Grób Nieznanego Żołnierza, Zachęta, ul. Mazowiecka.
– Dom Spotkań z Historią o godzinie 13.00 i 17.00 oraz 16 sierpnia o godzinie 13.00 zaprasza na spotkanie pt. „Opowieści z Kresów: Od Czarnobyla i Wołodarki do Zadwórza i Dytiana”. To historia wybranych bitew, stoczonych przez wojsko polskie na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku. Spotkanie z cyklu Opowieści z Kresów będzie transmitowane na stronie https://www.facebook.com/events/333586307800063/
– O godz. 16.00 odbędzie się koncert Warszawskiej Orkiestry Sentymentalnej. W programie piosenki i pieśni z repertuaru m. in.: Adama Astona, Wiery Gran i Mieczysława Fogga. Koncert odbędzie się na scenie przed Hotelem Bristol i „Balkonie Kiepurowskim” Hotelu Bristol.
– Na tej samej scenie, o godz. 19.00 odbędzie się kolejny koncert: "Miłość Ci wszystko wybaczy" czyli przedwojenne szlagiery, m. in. w wykonaniu Macieja Miecznikowskiego, Lali Czaplickiej, Aleksandry Borkiewicz i Affabre Concinui.
– W godz. 16.00-20.00 na Krakowskim Przedmieściu w rejonie Hotelu Bristol będą odbywały się również scenki sytuacyjne nawiązujące do lat 20-tych XX wieku realizowane przez grupę rekonstrukcyjną Warszawiaki.
– O godzinie 20:00 w ramach działań online odbędzie się premiera koncertu Warszawskiej Orkiestry Sentymentalnej pt. ,,Sentymentalny Fajf" zachęcającego widzów do świętowania jubileuszu 100-lecia Bitwy Warszawskiej online - https://www.facebook.com/events/610187503206324.
